diwun
Osmanlı Devletine gerileme döneminde yaşanmış, padişahı III.Ahmet olan devir’e Lale Devri denmiştir.
Bu devre lale devri adının verilmesinin nedeni, padişah dahil saraay çevresinde Lale soğanı ekme merakının olmasıdır. Döneme bu ismin verilmesi şair ” Yahya Kemal BEYATLI”ya aittir.
Lale Devri önemli isimlerinden biri de Nevşehirli Damat İbrahim Paşa’dır. Barış yanlısı bir devlet adamı olarak bilinir bu nedenle 1718 senesinde Pasarofça antlaşmasını imzalayarak barış dönemini kapsayan Lale Devrini başlatmıştır ve 1730 Patrona Halil İsyanına kadar devam etmiştir.
Lale Devri’nde saray ve çevresi, zengin insanlar zevk, sefa, eğlence ve sarhoşluk içinde yaşamıştır. Zevk-ü sefa içinde yaşayan insanlar o kadar çığrından çıkmıştır ki kagithane deresi civarinda gece duzenlenen eglencelerde kaplumbaglarin kabuklarina mum dikmek bunlari cayira cimene salmak ve akabinde meydana cikan hareketli tabloyu seyreylemek suretiyle zevk-ü sefanin son raddesi yasanmistir, gibi söylentiler mevcuttur ve bence bu söylentiler doğrudur.
Lale Devri’nde birçok ıslahat yapılmış, Levni, Nedim, İbrahim Müteferrika gibi isimler bu dönemde tanınmıştır.
Bu dönemde yapılan bazı ıslahatlar ise şunalardır ;
- Avrupa’yı yakından tanımak için ilk defa bazı önemli Avurupa başkentlerine elçilikler açılmıştır.
- Avrupa’dan matbaa İbrahim Müteferrika ve Said Efendi tarafından getirilmiştir.
- Salık açısından da ilk kez çiçek hastalığına aşı uygulanmıştır.
- İstanbul’da İtfaiye teşkilatı kurulmuştur ve bu teşkilata “Tulumbacılar” adı verilmiştir.
- Çini atölyesi açılmıştır
- Kağıt fabrikası kurulmuştur.
- Arapça ve Farsça eserlerin Türkçe çevirisi yapıldı.
- İstanbul’da kütüphanler açıldı
Lale Devrinin Sona Ermesi :
Lale Devri’nde halkın önemli bir kesimi büyük sıkıntı içerisinde sefaletle uğraşırken, sarayda paşaların ve padişah’ın zevk-ü sefa sürmesi, halkın tepkisini çekmiştir. Padişah III.Ahmet’in fethedilen kalaleri para karşılığında sattığı söylentileri üzerine halk bunlara dayanamayıp padişahtan sefere çıkmasını istemiştir. Padişah bunun üzerine göstermelik bir sefer alayı düzenlemiştir, akşam kayıklar ile geri dönünce halk iyice zıvanadan çıkmıştır. Arnavut asıllı Patrona Halil adında Beyazıt hamamının tellalı bir yeniçeri isyana adını vermiştir.
Bu isyan sonucunda Lale Devri sona ermiştir. İbrahim paşa asilerin isteği üzerine idam edilmiştir. Padişah III.Ahmet tahttan indirilmiş yerine I.Mahmut gelmiştir. Köşkler yakılmış, lale bahçeleri talan edilmiştir. Osmanlı Devleti tarihinde israfın en çok olduğu dönem olarak bilinir.
