Yeni Araştırma: Bir Litre Pet Şişe İçerisindeki Suda İnsan Sağlığını Tehdit Eden 240.000 Nanoplastik Var
Yazar1k Views
Plastikler, modern yaşamda oldukça önemli bir yer kaplıyor. Öyle ki plastik ürünler günümüz dünyasının vazgeçilmez unsurları arasında yer alıyor. Özellikle tek kullanımlık plastik ürünler dünyanın dört bir yanındaki milyonlarca insan tarafından yaygın şekilde kullanılıyor. Örneğin Birleşmiş Milletler (BM) verilerine göre dünya genelinde her yıl 500 milyar plastik poşet kullanılıyor, dakikada 1 milyon plastik şişe satılıyor. İnsan kaynaklı atıkların yüzde 10’unu plastikler oluşturuyor. Bunların yüzde 50’si ise tek kullanımlık plastik ambalajlar. Evet, plastikler yaşamı kolaylaştıran unsurlar arasında yer alıyor. Fakat plastiklerin aynı zamanda insan sağlığını ciddi şekilde tehdit ettiğini belirtmek gerekiyor. Kısa süre önce Amerika Birleşik Devletleri’nde gerçekleştirilen bilimsel bir araştırma ise bu gerçeği bir kez daha gözler önüne seriyor. Araştırmaya göre bir litrelik pet şişedeki suda yaklaşık 240 bin Nanoplastik bulunuyor. Nanoplastikler insan vücuduna alındığında dokulara, organlara ve hatta hücrelere kadar nüfuz edebilen oldukça tehlikeli bir madde! Detaylara birlikte bakalım.
Plastikler insan yaşamının önemli unsurlarından biri
Modern insanın etrafı plastik ve plastik ürünlerle çevrili dersek herhalde abartmış olmayız. Örneğin Birleşmiş Milletler (BM) verilerine göre dünya genelinde her yıl 500 milyar plastik poşet kullanılıyor, dakikada 1 milyon plastik şişe satılıyor. Tüm dünyadaki insan atıklarının yüzde 10’unun plastikler oluşturuyor. Kısacası plastikler, neredeyse yaşamın merkezinde yer alıyor. Fakat plastiklerin hem doğayı hem de insan sağlığını olumsuz şekilde etkilediği de bilinen bir şey.
İnsan sağlığı üzerinde pek çok negatif etkisi bulunan plastikler tehlikeli hastalıklara davetiye çıkarıyor
Geçtiğimiz günlerde Amerika Birleşik Devletleri’nde gerçekleştirilen bilimsel bir araştırma plastiklerin neden olabileceği sağlık sorunlarının sanılan çok daha ciddi olduğun gösteriyor. Gelin şimdi bu dikkat çekici araştırmanın detaylarına birlikte bakalım.
Columbia Üniversitesindeki çalışmada bilim insanları, metrenin milyarda biri ölçeğinde ölçülebilen partikülleri tanımlamayı başardı
Bu sayede bir litrelik pet şişe içerisindeki suda tam 240.000 nanoplastik olduğu tespit edildi
İşte insan sağlığı için hayli ciddi bir tehdit olan ve türlü sağlık sorunlarına ve hastalıklara davetiye çıkaran şey de bu nanoplastikler. Bu noktada bu tehlikeli maddenin tam olarak ne olduğunu bilmek önem taşıyor.
Nanoplastik nedir?
Boyutları 5 milimetreden küçük olan plastik parçaları mikroplastik olarak tanımlanıyor. Bunların giderek parçalanması ve boyutlarının küçülmesiyle (100 nanometre) ortaya çıkan parçalara ise nanoplastik adı veriliyor.
Hem mikroplastikler hem de nanoplastikler çevremizde gördüğümüz atık plastiklerin fiziksel olarak parçalanmasıyla oluşuyor
Kozmetik ürünleri, yol boyaları, inşaat ürünleri, tekstil ürünleri ve araç lastiklerinden kopan parçalar ve daha pek çok farklı maddeden kopan parçalar, nanoplastik haline gelebiliyor. İşte su gibi yaşamın kaynağı olan bir maddenin içerisinde dahi binlerce adet bulunan küçük parçacıklar farkında olmasak da insan sağlığını ciddi şekilde tehdit ediyor.
Uzmanlar, nanoplastiklerin genetik hasarlara neden olabileceğini ifade ediyor
Çünkü son yıllarda yapılan bazı bilimsel çalışmaların gösterdiği gibi nanoplastikler insanın kanına, organlarına, dokularına hatta hücrelerine kadar nüfuz edebiliyor. Ayrıca uzmanların ifade ettiğine göre bu küçük plastik parçaları genetik anlamda hasara neden olabiliyor ve DNA üzerinde kırıklar meydana getirebiliyor.
Yutma yoluyla vücuda alınan nanoplastik partikülleri insanlar için toksik etkiye sahip
Ayrıca hücre içi moleküller ile etkileşime girebiliyor, uzun süre boyunca insan vücudunda kalabiliyor veya kalıcı organik kirleticiler haline gelebiliyorlar.
Nanoplastiklerin tehlikelerinden korunmak için ne yapmak gerekiyor?
Bilim insanları her şeyden önce bu konuda daha fazla çaba sarf etmek gerektiğini belirtiyor. Kara ve su ekosistemlerindeki nanoplastik varlığını azaltmak için yapılacak çalışmalar da bu hususta büyük bir öneme sahip. Çünkü nanoplastikler doğayı ve doğadaki tüm canlıları olumsuz şekilde etkiliyor. Bununla birlikte plastik üretiminin ve tüketimini azaltmak, geri dönüşüm faaliyetlerine ağırlık vermek daha etkili denetim ve filtreleme mekanizmaları tesis etmek de nanoplastiklere karşı yürütülecek mücadelenin önemli aşamaları arasında yer alıyor.
