diwun
310 milyon yıllık çekirge benzeri bir yaratığın fosilleşmiş kanadı, kanatlarının ses çıkarabileceğini ve ışığı yansıtabileceğini gösteriyor.
Modern böcekler, kanatlarını birçok farklı amaç için kullanabilen becerikli konuşmacılardır. Cırcır böcekleri bir bacağını bir kanadın üzerine sürtebilir veya iki kanadı birbirine sürtebilir. Bazı çekirgeler kanatlarını kastanyet gibi çırpar, diğerleri ince zarlarını çıtırdatır. Birçok kelebek kanadı ışıkla etkileşime girer, ışığı düz görüşte gizlenmek için manipüle eder veya çok yönlü yüzeyler boyunca yansıtır.
Keşfedilen çekirge benzeri bir böceğin fosilleşmiş kanadı sayesinde, bu konuşmanın 310 milyon yıl önce başladığı anlaşıldı. Araştırmacıların Communications Biology dergisinde yayımladıkları makaleye göre, kanat yapıları, iletişim kurmak için ışık veya ses kullanan günümüz böceklerinin yapılarına benziyor.
(99 Milyon Yıllık Böceklerin Gerçek Rengi Nasıldı?)
Yunan mitolojisindeki Titan ışık tanrıçası Theia’dan sonra Theiatitan azari olarak adlandırılan böcek, dev yırtıcı bir böcek grubu olan Titanoptera’nın bir üyesiydi. Büyük kanatlı böcekler, 359 milyon ila 299 milyon yıl önceyi kapsayan Karbonifer döneminde gelişti. (Karbonifer dönem, Paleozoik zamanın beşinci alt bölümü olarak Karbonifer kayaç sistemlerinin oluştuğu jeolojik zaman dilimi). Bazıları oksijen bakımından zengin atmosferde şaşırtıcı boyutlara ulaştı. Örneğin korkunç yusufçuk benzeri Meganeura, yaklaşık olarak küçük bir köpeğin büyüklüğündeydi.
T. azari diğer Titanopteralardan yaklaşık 50 milyon yıl önceye tarihleniyor. Fakat gruptaki diğer böcekler gibi, ön kanatlarının ince zarları damar ağları tarafından daha küçük bölümlerden oluşan bir mozaiğe bölünür.
Evrimsel biyolog Thomas Schubnel ve meslektaşları, bu mozaiklerin kalıplarına dayanarak, T. azari de dahil olmak üzere Titanoptera grubundaki böceklerin kanat uçlarında ses çıkartma, ışık parlamaları veya her ikisi de dahil olmak üzere bir dizi iletişim aracı olabileceğini belirtiyorlar.
Bilim insanları, eski böceklerin bu yetenekleri potansiyel eşleri çağırmak veya yırtıcıları uyarmak için kullanıp kullanmadıklarını henüz bilmiyorlar. Fakat keşif, bu eski kanatların onlara söyleyebileceği daha çok şey olduğunu gösteriyor.
Science News. 15 Temmuz 2021.
Makale: Schubnel, T., Legendre, F., Roques, P., Garrouste, R., Cornette, R., Perreau, M., … & Nel, A. (2021). Sound vs. light: wing-based communication in Carboniferous insects. Communications Biology, 4(1), 1-11.
You must be logged in to post a comment
Login
