diwun
Rus İç Savaşı (1917-1922
Rus İç Savaşo Çarlık Rusya’sının yıkılmasından sonra komünist yanlısı Kızıl Ordu ile monarşi yanlısı Beyaz Ordu arasında yaşanan iç savaştır. İki taraftan toplam 3 milyona yakın kişi hayatını kaybetmiş ve milyonlarca sivil de savaştan etkilenmiştir. İç savaşı komünistler kazanmış ve SSCB kurulmuştur. Vladimir Lenin ise SSCB’nin ilk devlet başkanı seçilmiştir.
1919 Mart ayında Lenin ve diğer Bolşevik liderler tüm dünyadan gelen devrimci sosyalistlerle buluşarak Komünist Enternasyonal?i kurdu. Bu şekilde, daha geniş olan sosyalist hareketten ayrılındı, artık komünist olarak nitelendirileceklerdi. Rusya?da Bolşevik Partinin adı önce “Rusya Komünist Partisi” daha sonra da “Sovyetler Birliği Komünist Partisi” (Rusça: ???? ) olarak değiştirildi.
Bu arada, Rusya?da iç savaş sürmekteydi.
Çok geniş bir yelpaze içinde farklı görüşlere sahip siyasi hareketler ve destekçileri Sovyet hükümetini devirmek için silaha sarılmıştı. Bir çok taraf iç savaşa karışmış olsa da çarpışan iki önemli taraf komünistlerin Kızıl Ordusu ile gelenekçilerin Beyaz Ordusuydu.Fransa, Büyük Britanya, ABD ve Japonya gibi yabancı güçler Beyaz Orduyararına işe karışmış olsa da etkileri çok olmamıştır. Sonunda Leon Troçkitarafından komuta edilen ve örgütsel açıdan daha becerikli olan Kızıl Ordu1920 yılında Beyaz Ordu?yu ve müttefiklerini yenerek iç savaşı kazandı. Daha küçük çaplı çarpışmalar ise birkaç yıl daha devam etti.
Hem Beyaz Ordu hem de Kızıl Ordu kuvvetleri, savaşın ve devrimin yol açtığı karışık dönemde “kontrol altında tuttukları bölgelerde büyük zalimlik gösterdiler.
Kasabalar yakıldı, mal mülk yıkıldı ya da çalındı, köylülerin mahsulü ve hayvanları zorla alındı, karşı koyanlar işkence gördü ve öldürüldü.” Brovkin, askerî gerekliliğin ötesine geçen bu tarz terörün sonuçlarının oldukça yıkıcı olduğunu savunmuştur. Ona göre cephe gerisindeki halkın yabancılaştırılması hem kızıl hem de beyaz güçlerin yenilgisini açıklayabiliyordu.
1919?un sonlarına doğru Beyaz Ordu’ya karşı kazanılan başarılar Lenin?i, devrimi artık Batı?ya yaymak gerektiğine ve gerekirse güç kullanılmasına ikna etti.
Bağımsızlığını yeni kazanmış olan İkinci Polonya Cumhuriyeti 18. yüzyılın sonlarına doğru Rusya tarafından ilhak edilen doğu topraklarını kontrol altına almaya başlayınca, bu bölgelerin kontrolü konusunda Bolşevik kuvvetleriyle karşı karşıya geldi ve çatışmalar 1919 yılında Polonya-Sovyet Savaşı?na yol açtı.
Almanya?da devrimin sürmesi ve Spartaküs Birliği?nin yükselişe geçmesini Lenin, ?Avrupa?yı Kızıl Ordu?nun süngüsüyle yoklamak? için en uygun zaman olarak gördü. Lenin, Rus Devrimi ile Alman Devrimi?nin komünist destekçilerini birbirine bağlamak için Kızıl Ordu?nun, arada kalan Polonya?yı sıçrama tahtası olarak kullanıp hem Almanya?ya hem de Batı Avrupa?daki diğer komünist hareketlere yardıma gitmesi gerektiğini düşünüyordu. Ancak Sovyet Rusya?nın Polonya-Sovyet Savaşı?nda yenilmesi üzerine bu planlar suya düştü.
Rus iç savaşı, birinci dünya savaşı sonları
Bolşeviklerin iktidarı ele geçirmesiyle başlayan ve 1923 yılına kadar süren savaştır.
iktidarı ele geçiren bolşevikler çok kısa süre içinde o dönemde savaşta oldukları almanyayala barış imzalayıp, bolşevikleri destekleyen köylülere toprak, aç olanlara yiyecek dağıtımı başlattılar. bilgi toplama amacıyla kurulan çeka ve iktidarın gücünü sağlamlaştırmak için kurulan kızıl ordunun rusyadaki bazı çevreleri rahatsız etmeye başlamasıyla zaten fazlaca karışık olan ülkede ciddi bir iç savaş patlak verdi.
eski çarlık subayları, toprak sahipleri ve bazı iş adamlarının desteğiyle denikin ve kornilov önderliğinde bir ordu kuruldu. rusyanın almanyaya karşı tekrar savaşa girmesini isteyen ingiltere ve fransanın desteğiyle hızla güçlenen ordu terhis edilen bir çok birliğide içine aldı ve kızıl orduya karşı savaş girdi. aynı dönemde japonyanın da rusyaya karşı savaşa girmesiyle bolşevikler bir anda iki yakadan kuşatma altına alındı. 1922 yılına kadar süren savaşı bir kaç yakada birden çarpışan bolşeviker kazandı ve mücadele sırasında bağımsızlığını ilan eden ermenistan, gürcistan gibi devletlerin tekrar işgal edilmesiyle bolşevikler bütün ülkede iktidarı ellerine aldı.
iç savaş süresince bolşevikler ülke içindeki otoritelerini iyice güçlendirdi ve kurdukları haber alma örgütlerinin de desteğiyle muhalefeti tamamen susturdu. rus iç savaşı bir dönemde bolşevikleri çok zor duruma düşürmüş olsa da leninist yapının kurumsallaşması ve kurumsallaşan yapının bütün ülkede oturmasına büyük katkı sağlamıştır.
12 milyon kişinin ölümüne neden olmuştur.
tüm iç savaşlar içinde ise, çin’de gerçekleşen ve her ikisi de 40’ar milyon kişinin ölümüne yol açan 2 devasa iç savaşın ardından tarihin gördüğü en büyük 3. iç savaştır. uzak doğu’daki sovyet muhaliflerine karşı 1923’e, orta asya’daki muhaliflere karşı ise 1934 yılına kadar fiili olarak devam etmiştir.
