içinde

Hitit (Hatti) Kralı Suppiluliuma ve Kürtçe anlamı

Suppiluliuma’nın gözleri niçin faltaşı gibi?

Hitit (Hatti) Kralı Suppiluliuma’ya ait olduğu anlaşılan heykelin bir elinde mızrak, bir elinde başak figürü yer alıyor. Sakallı, bukleli saçlı, kollarında özel bileklikler olan heykelin üst kısmı sağlam bir şekilde bulunurken, alt kısmına henüz ulaşılamadı. Arka kısmında “Suppiluliuma” ifadesi bulunan ve bazalt taşından yapılan heykel, 1.5 metre yüksekliğinde ve yaklaşık 1.5 ton ağırlığında. Heykelin en büyük özelliğiyse gözlerinin özel taştan siyah beyaz olarak yapılıp sonradan takılmış olması.

Wikipedia’da kendisinden “adı Hititçe olan ilk Hitit kralı. Şuppi Hititçe saf, luli ise kaynak anlamındayken; Şuppiluliuma, saf kaynaklı anlamı taşır.” şeklinde bahsedilmektedir. (Rênas)

—————————————————————————-
ARYA UYGARLIKLARINDAN KÜRTLERE (Akademîya Selahaddîn Mihotulî )

Hititçe (Nesilice) olan Suppi-luli-uma şeklindeki kelime gurubunu hititologlar Türkçe’ye şöyle tercüme etmişti:”Suppi (saf, temiz, beyaz), luli (çeşme, kaynak, suyun çıktığı yer), u’ma (etnok eki olup ait olmayı belirtmektedir.)” olup özel isim olması nedeniyle birleşik bir isim olarak Türkçe anlamı: “Bizim saf kaynağımız“dır. Aynı sıra ile bu kelimelerin Kürtçe karşılığı ise; “Suppi (sippî, sipeh: saf, beyaz, temiz), luli (lûle: su musluğu, su kaynağı, suyun çıktığı yer), u’ma (ê ‘me, ê ma: bizimki) dır. Bu durumda “Suppiluliuma birleşik kelimesini meydana getiren sözcükleri Kürtçe olarak söylenirse, karşılığı “Sippî lûle’ ê me/ma (yani: bizim saf kaynağımız)” oluyor. Birleşik isim olarak da Hittitçe-Kürtçe her iki dilde söylenirse; “Suppiluliuma = Sippîlûleyêma” oluyor ki hem anlam ve hem de fonetik olarak Hittitçe (Nesilice) ile Kürtçe’nin aynı olduğu görülüyor. (Kürt alfabesinde “ı” harfi yoktur; “i” harfi “ı” okunur.)


Arada görülen sesli harf tonları bir şive farkı niteliğinde olup olağanüstü uzun zaman ve mekan ayrıcalığından doğmaktadır. Gerçi üçbinbeşyüz yıl önceki bir dil günümüze kadar pek değişmeden aynen gelmesi bir çeşit mucizedir! Sanırım Allah parmağını inkarcıların gözüne sokuyor!“Suppiluliuma (Kürtçe: Sippîlûleyêma) yani Sippî/Sipeh lûleyê ma/me” Hittit(-Hatti) döneminde yazılmış kelime grubu, bugünkü Kürtçe’ye aynı şekilde bozulmadan gelmesi başka bir dil veya kültür içinde asla görülmemektedir. Sadece bu örnek bile Hittit(-Hatti)’lerin Kürtlerin atalarından olduğunu göstermeye yetmektedir.
ARYA UYGARLIKLARINDAN KÜRTLERE (Akademîya Selahaddîn Mihotulî )
————————————————————————–

Yukarıda kitabın ismi ve yazarın ismiyle başlayıp biten; başlangıcı ve bitişi çizgiyle ayrılmış bölümde kalan orta kısım alıntıdır… Yazının ilk bölümü ve buradan sonrası tarafıma aittir…
Meraklı ve araştırmacı bir kişi olarak Anadolu’da ve Mezopotamya’da benim de şahsen tespit ettiğim Kürtçe bir çok isim var. 
Bir Hatti Kralı Murşili isminin Kürtçe karşılıklarına bakacak olursak Mur-şili: Mır-şili: ölüm-yağdıran anlamına gelmektedir.

Hatti (Gelenlerin) Ülkesi‘nin (“Hat-ti” Kürtçedir ve Türkçesi “Geldi-sen” demektir) başkenti “Hat-tu-şaş” kelimesi de Kürtçe olup kabaca Türkçe karşılığı “Geldi-sen-altı” dır. Krallardan “Hat-tu-şiliise yine Kürtçe (Kırmanci) olup “Geldi-sen-yağmur” kelimelerinin karşılığıdır: Yağmuru getiren adam anlamına gelmektedir belki. 

Konuyla alakalı olarak;
X Hitit tabletinden dünyanın ilk yazılı şarkı sözleri Hititçesi ve Kürtçesi ve anlamı ,

X Hatti Ülkesi ne anlama gelir ve niçin Hatti yerine Hitit kelimesi kullanılmıştır?

X Hititler – Hattiler ve Sergel Kelimesi Üzerine başlıklı yazıları,
X Gılgamêş Destanı’ndaki geçen yer, kahraman, tanrı isimlerin Kürtçe olduğu ve Türkçe anlamları hakkındaki yazımızı okuyabilirsiniz! 

Okudukça, öğrendikçe göreceksiniz ve anlayacaksınız ki, Kürtler… Anadolu’nun en eski halkı. Yaşı bilinmeyecek kadar eski… Dünyanın her köşesinde halklar yaşadı. Ama Mezopotamya’nın, Zağros’un ayrıcalığı var… Yazının keşfedildiği yer burası. Atın ilk ehlileştirildiği, ilk tekerleğin döndüğü, gökyüzüne ilkel teleskopun doğrulduğu, ilk destanın söylendiği, ilk şiirin yazıldığı, tanrı ve tanrıçaların beğenip seçip ilk ayaklarını bastıkları, aile hayatına karışıp çoluk çocuk sahibi oldukları, aritmetik, tıp, ticaret, dış ilişkiler, diplomasi, barış antlaşmaları, ilk türküler, ilk yontular, ilk mutfağın, tiyatronun yaratılması için insanlığa kucağını açmış bir yöre…  İşte bunların hepsinde Kürt halkının alın teri var…

Ve yine anlayacaksınız ki, 90 yıllık tc; soykırım, asimilasyon, zulüm, yakılan binlerce köy, binlerce faili meşhur cinayet, asit kuyularına atılan insanlar, işkence, bok yedirme, insanlık dışı kötü muameleler, t.c.avüz  ve  yasaklar dönemi sadece bu uygarlığı inşa eden kadim Kürt Ulusu’nun değil, insanlığın kapkara bir utanç lekesi olarak tarihin rezil sayfalarında yerini alacaktır. 

Suppiluliuma’nın zaten iri olan gözlerini niçin öyle açtığını merak ediyor herkes… 

İlk olarak günün birinde lavuğun biri çıkar da Hatti ülkesi halkına Eti diye isim takıp, Etiler Orta Asya’dan gelmiş demesin diye gözünü sahtekarların gözüne sokuyor sanki… Pardon elindeki mızrağı sokuyor…Bunun yanında, dünyanın ilk imparatorluğu olan Hatti (Hitit) İmparatorluğu’nun Kürt Kralı Suppiluliuma, kendi torunları olan; dünyanın ilk (şehir) devletini kuran atası Someriler’in soyu Kürt Ulusu’nun nasıl olur da böyle dilsiz, kimliksiz, bayraksız, devletsiz köle kıstırıldığına; halkına yapılan insanlık dışı kötü muamelelere aklı ermediği için düştüğü dehşet yüzünden gözlerini öyle faltaşı gibi açmış olmalı… Kürtlerin durumunu görünce gözlerine inanamamış besbelli…

Şaşırır mısınız normal mi karşılarsınız bilmem; Biz Kürtler yaptıklarınızı asla unutmayacağız!

Aşağıdaki Sümer tanrılarının gözlerine bakarsanız, Suppiluliıma’nın gözleri niçin heykelden ayrı olarak siyah-beyaz ve faltaşı gibi açık yapılmış anlaşılıyor; Hatti Ülkesi sakinleri Nesililerin yalnızca dili değil, bir çok dinsel ve kültürel yönleri de ataları Sümerler gibi de ondan! Bu  heykel de aşağıdaki Sümer tanrıları heykelleri de aynı insanların, aynı kültürün ürünü de ondan! 
(Rênas)

Büyütmek için resme tıklayınız!

Ne düşünüyorsun?

Yazar diwun

20.Yüzyıl: Kürt Federasyonu – Kızıl Kürdistan – Mahabat Kürt Cumhuriyeti – AYŞE HÜR

19. Yüzyılda Alman Şarkiyatçıların Bektaşîlik Serüveni