diwun
Adını Antikythera adasından alan bu mekanizma, ada yakınında denizde bulunmuştur. Mö. 80 yılı dolaylarında olduğu tahmin edilen ve bronzdan yapılan bu nesne antik Yunanistan’ın teknolojik gelişmişlik düzeyini göstermektedir. Bu mekanizma 18. yüzyılda Avrupa ve Asya’da bulunan ilk mekanizmalarla karşılaştırıldığında en az onlar kadar gelişmiş bir yapıya sahipti.
Otuzbir (31) dişliye sahip olan bu mekanizma, Güneş sisteminde yer alan gezegenlerin yörüngelerine yer vermektedir. Bu mekanizma kuvvetle muhtemelen bir saat olarak kullanılmakta aynı zamanda içerisinde bir çeşit astronomik özellikler taşımaktadır.
Bu alet, dünya, ay ve güneşin birbirleriyle olan 223 aylık etkileşimlerinin izdüşümlerini belirleyebilirdi. Bu bilgilerden hareketle antik dönem ve önceki zamanların sanılanların aksine belki de bilim alanında çok daha ileri bir seviyede olduklarını göstermesi bakımından önemli bir keşiftir. Cardiff Üniversitesi’nde çalışan bilim insanları bu mekanizmayı gelişmiş tomografik cihaz ve başka teknik cihazlarla incelemiş, böylece mekanizmanın tam çizimi yapılmış, mekanizmayı oluşturulan parçalar belirlenmiştir. Bu sayede mekanizmanın tıpkı günümüz gelişkin saat mekanizmalarından daha ileri olduğu ortaya çıkmıştır. Mekanizmanın 82 parçadan oluşan bir prototipi yapılmış böylelikle mekanizmanın çalışma mantığı daha iyi anlaşılabilme olanağı doğmuştur.
Bu mekanizmanın gizemini çözmek isteyen bilim adamları makinenin 3d modelini oluşturduktan sonra sır perdesini nihayet araladılar. Çarklar üzerindeki talimatlar izlendiğinde gelgit zamanlarını kusursuz bir şekilde belirlediği ortaya çıktı. Mekanizmanın aynı zamanda bir hesap makinesi olduğu sonucuna da ulaşıldı. Mekanizma üzerinde yer alan çarklar üzerinde Antik döneme dair işaretler bulunmuştur.
Prof. Dr. D.D.S.Price mekanizmayı x ışınlarıyla taramış diğer araştırmacılar gibi o da bu buluntunun gerek astronomik gerekse de başka hesaplamalar yapmaya yarayan bir alet olduğunu teyit etmiştir. Kuşkusuz Price’in çalışmaları 1970’li yılların teknolojisiyle yapılmıştı, 2000’li yılların gelişmiş üstün teknolojisine sahip olan tomografi cihazlarında tarandı. Mekanizmanın bir bölmesi çalıştırıldığında en az 30 dişlinin de beraber hareket ettiği tespit edildi
Keşfedilen bu mekanizma, taşımış olduğu mekanik işlevinden dolayı günümüz saatleri ve bilgisayarlarının atası olarak kabul edilmektedir. Bu mekanizma türünün tek örneğidir. Ancak bu aletin tek olma ihtimali oldukça düşüktür. Çünkü Karanlık Çağ’larda bu gibi bronzdan veya başka metal türlerinden yapılmış olan teknolojik aletler özelliklerine bakılmaksızın eritilip yok edilmiştir. Her ne kadar mekanizma ünik bir eser olsa da Antik dönem ve öncesinde Babiller gibi uygarlıkların astronomi bilgileri göz önüne alındığında bu mekanizmanın bulunması bir tesadüf sayılmaz.
