Arkeologlar yaklaşık 2.000 yıl önce Vindolanda Roma garnizon bölgesine gelen tahtakurusu kalıntılarını ortaya çıkardı.
Romalılar, su tesisatından hamamlara kadar Britanya üzerinde kalıcı bir iz bıraktı. Ancak bu izlerin hepsi olumlu değildi. Northumberland’deki Hadrianus Duvarı’nın güneyindeki bir Roma garnizonu olan Vindolanda’da çalışan arkeologlar, Romalıların Britanya’ya tahtakuruları da getirdiğine dair yeni kanıtlar ortaya çıkardılar.
Vindolanda arkeoloji ekibine başkanlık eden Dr Andrew Birley, böyle bir kanıtı herhangi bir arkeolojik bağlamda bulmanın inanılmaz derecede nadir olduğunu söylüyor.
Keşif, arkeolojik alanlardaki böceklerin incelenmesi olan arkeoentomoloji alanındaki araştırma uzmanlığının bir parçası olarak kazılan materyal üzerinde çalışan Dublin Üniversitesi öğrencisi Katie Wyse Jackson tarafından yapıldı.
Vindolanda’nın MS 100 civarına tarihlenen en alt katmanlarından birinde, Latince adı Cimex lectularius ile bilinen tahtakurusuna ait olduğuna inanılan iki toraks bulundu. İğneye benzer ağızlara sahip olan bu böcekler, insanların kanlarını emmek için derilerini deliyor.
Wyse Jackson, “Bu tür şeyleri bulmak, geçmişin insanlarını hayal etmeye yardımcı oluyor.” diyor. Jackson, Romalı yazar Plinius’nin, kulak enfeksiyonları gibi bazı rahatsızlıkların tedavisinde tahtakurularının tıbbi değeri hakkında yazdığını kaydederek şunları söylüyor: “O zamanlar insanlar, böceklerin neler yapabileceğine dair her türlü fikre sahipti.”
Uzman ekipte çevresel arkeoloji öğretim görevlisi Dr. Stephen Davis de vardı. Davis, Britanya’da bunların daha önce bulunduğu başka bir Roma yerleşimi daha olduğunu (Warwickshire’daki Alcester) ancak Vindolanda’dakilerin Britanya’da şu ana kadar bulunan en eskileri olduğunu söylüyor.
Toprak örnekleri analiz edilirken daha fazla bilgi verebilecek böcekler de bulundu: “Hangi türlerin ve sayılarının mevcut olduğundan ticaret, gıda depolama, hijyen, atık bertarafı hakkında bilgi sahibi olabiliyorum. Şu anda büyük miktarda tahıl ve bok böcekleri buluyorum.”
“Yani burada gerçekten hijyenik bir alana bakmıyoruz. En önemlisi, bulduğum böceklerin büyük bir kısmı sinantropik dediğimiz böceklerdi. İnsanlara yakın yaşıyorlardı. Romalılar son derece temiz olma ününe sahipler ve bu yüzden bunun tersi olan tüm bu böcekleri bulmak ilginç.”
Bir teoriye göre Romalılar tahtakurularını Britanya’ya hasır şiltelerinde getirmiş olabilirler. Wyse Jackson, “Büyük olasılıkla Romalıların getirdiği şeylerle birlikte gelmişlerdi. Bugün tahtakurularının uçaklarda bavullarla, kıyafetlerle dolaştığını görüyoruz.” diyor.
“Romalılar kamplarını kurarken yanlarına bol miktarda giysi, saman ve tahıl getiriyorlardı. Yani bir veya iki tahtakurusunun buraya ulaşması için bu mükemmel bir fırsattı.”
The Guardian. 3 Şubat 2024.
