Suyu Emen Asfalt ve Beton

Kentsel alanlar özellikle ani sel baskınlarına karşı savunmasızdır. Asfalt gibi yapay yüzeyler, kirden çok daha az su emer ve şiddetli yağmur, şehirlerin yağmur suyu drenaj sistemlerini hızla bunaltabilir. Dünya kentleşmeye devam ettikçe ve geçirimsiz yüzeylerle kaplanan miktar arttıkça, selin daha fazla sorun haline gelmesi muhtemeldir. Peki 4000 litre suyu anında emen asfalt kullanımının yaygınlaşması bu afetin etkilerini azaltabilir mi?

Suyu Emen Asfalt ve Beton

Bir İngiliz şirketinden yeni bir ürünün bu kadar çok ses getirmesinin nedeni bu olabilir. Hızlı boşalan bir beton olan Topmix Permeable, metrekare başına dakikada 1000 litreye kadar su emebilmektedir. Topmix Permeable’ı üreten şirket olan Tarmac, geçtiğimiz günlerde bir otopark yüzeyine 4000 litre su döken bir kamyonun videosunu yayınladı. Su, gizli bir deliğe boşalır gibi anında emildi.

Tipik olarak, yol kaplama malzemesi, bir bağlayıcı ile bir arada tutulan büyük ve ince kırma taş karışımından yapılmaktadır. Topmix Permeable ile ince kırma taş veya kum dışarıda bırakılmaktadır. Bu, elde edilen malzemeyi büyük miktarlarda suyu kabul edecek kadar gözenekli hale getirmektedir. Topmix geçirgen beton tabakası, genellikle kırma taş agrega alt tabanının üzerine kurulmaktadır. Yağmur suyu üst yüzeyden süzülür, agrega tabakasında toplanır ve yavaş yavaş toprağa salınır.

Ürün otoparklarda, yürüyüş ve bisiklet yollarında, araba yollarında ve daha fazlasında kullanılabilmektedir. Tarmac, malzemenin sel hasarını azaltmaya, eskiyen yağmur suyu drenaj sistemlerindeki baskıyı azaltmaya ve hatta yağmur suyunu doğal akiferlere yönlendirerek su kıtlığı riskini azaltmaya yardımcı olabileceğini söylüyor. Aşırı şiddetli yağmur zamanlarında, kaplama bir rezervuar görevi görmektedir. Alt tabakası suyu tutmakta ve zeminin kaldırabileceği bir hızda yavaşça serbest bırakmaktadır. Sistem ayrıca motor yağı gibi kirleticilerin sudan çıkarılmasına yardımcı olabilmektedir. Çok sayıda gözenekli taş tabakası esasen dev bir filtre görevi görmektedir. Topmix Permeable, bu türdeki ilk üstyapı sistemi değildir. Geçirgen kaldırım taşları, araba yolları ve yaya yolları için giderek daha popüler bir seçim haline gelmektedir. Gözenekli asfalt, Portland ve Oregon da dahil olmak üzere şehirlerde başarıyla kullanılmıştır.

Avantajları

Geçirimli yapısı sayesinde daha güvenli ulaşım sağlamaktadır.
Doğayla uyumlu, estetik ve çevre dostu zeminler elde edilmektedir.
Taşkınlar minimize edilerek yolların bozulması önlenmektedir.
Arıtılmamış yağmur suyunu elimine eder, sıfır akış oluşturur ve verimli yağmur suyu yönetimi sağlamaktadır.
Su kalitesi ve miktarı yanında kar, buz oluşumunu önler, potansiyel kayma tehlikesini azaltır ve yağan kar yüzeyde birikmesi yerine tabana akar.
Akiferi korumak ve yer altında depolamak için doğrudan yer altı sularını beslemektedir.
Yer altı su rezervi bakımından zenginleşir ve yeraltı su tutma kapasitesini artırmaktadır.
Yağmur suyu yönetimi için ideal olur ve taşkın kontrol önlemleri sağlamaktadır.
Sulak alanlarının kuraklıktan etkilenmesini minimize etmektedir.
Yerinde etkili aerobik biyoreaktörler ve kirlilik yutak alanları gibi hareket etmektedir.

Dezavantajları

İlk olarak, gözenekli beton ve asfalt ile ilgili temel sorun tıkanmadır. Geçirgen asfalt, yüzeyin üzerinden ve içinden akan yağmur suyu varsa, bir zamanlar geçirgen olan yüzeyin içini tıkayacak olan kir ve döküntü parçacıklarını taşıyacaktır. Gözenek boyutu zorunlu olarak çok küçüktür. Fakat birkaç ay içinde daha önce gözenekli olan asfalt veya beton su toplamaya başlayacak ve esasen geçirimsiz hale gelecektir. Bu tıkanma, suyun daha hızlı geçmesine izin vermez. Hatta geçirgen yüzey içinde su toplanmasına neden olmaktadır.

Gözenekli asfalt ve betonla ilgili diğer bir problem, aşınma direncini içerir. Aşınma direnci, gözenekli asfalt ve beton tartışılırken üzerinde durulması gereken başka bir alandır. Yüksek düzeyde trafiğe, dönüş trafiğine veya kar küreme makinelerine maruz kalan alanlar, bu konu söz konusu olduğunda özellikle endişe vericidir. Gözenekli beton ve asfaltın gözenekli yapısı nedeniyle, tipik olarak aşınmaya karşı çok dirençli değildirler. Bu, yüzey parçacıklarının çözülmesine ve gevşemesine yol açabilmektedir.