Rüzgar Türbinlerinin Kuş ve Yarasa Ölümlerindeki Rolü

Rüzgar türbinlerinin, enerjiden yararlanmanın en temiz yollarından biri oldğu bilinmektedir. Geleneksel güç kaynaklarının aksine rüzgar enerjis; partiküller, metan, cıva, kükürt dioksit ve nitrojen oksitler gibi kirleticiler içermez. Madencilik veya sondaj için yakıt gerektirmez. İşletme sırasında milyarlarca galon su tüketilmez ve minimum miktarda atık üretilir. Sürdürülebilir enerjiye yönelik dünya çapında talep arttıkça, her yıl binlerce rüzgar türbini kurulur.
Rüzgar enerjisi ile elektrik üreten bir sistem olan rüzgar türbinleri günümüzde birtakım çevresel etkileri bakımından eleştirilmektektedir. Bu yazımızda bu çevresel etkilerden biri olan rüzgar türbinlerinin canlılara etkisini inceleyeceğiz.

Rüzgar Türbinlerinin Etkisi

Rüzgar türbinleri saniyede 80 metrelik bir hızla dönen ve en az 30 metre yükseklikte bulunan uçları olan devasa kanatlara sahiptir. Bu da onu tehlikeli kılan özelliğidir. Kuşlar, bu bıçakların oluşturduğu akım yoluna uçarak korkunç bir şekilde ölürler. Bu durumdan en çok etkilenen ötücü kuşlardır ve yaklaşık yüzde 10’u yırtıcı kuşlardan oluşur. En önemli tehdit;

altın ve kel kartallar,
oyuk baykuşlar,
kızıl kuyruklu ve Swainson’ın şahinleri,
peregrine ve kır şahinleri,
Amerikan kerkenezleri,
beyaz kuyruklu uçurtmalar

gibi tehdit altında ve koruma değeri yüksek olan kuş türlerine yöneliktir.

Rüzgar türbinlerinin toplu yarasa ölümlerinde de önde gelen nedenlerden biridir. Yılda 888.000 yarasanın ölümüne sebep olduğu tespit edilmiştir.Yarasalar pek çok insan tarafından sevilmese de gezegenin ekosistemlerinde önemli bir rol oynar. Havadaki memeliler yalnızca böcek sürülerini tüketmekle kalmaz, aynı zamanda çiçeklerin tozlaşmasında ve yağmur ormanlarını canlandırmak için tohumların dağıtılmasında da etkilidir. Kuzey Amerika’da türbinlerden etkilenen yarasa türlerinin yaklaşık yüzde 75’ini ağaç yarasaları oluşturur. Yaşlı yarasa türü popülasyonu rüzgar türbinlerinden kaynaklanan ölümler nedeniyle yok olma riski altındadır. Büyük kuşlar gibi, yarasalar da düşük üreme potansiyeline sahip uzun ömürlü memelilerdir. Popülasyonlarını sürdürmek için yüksek yetişkin sayısının olması gerekir. Rüzgar türbinlerindeki yarasaların ölümleri, önümüzdeki 50 yıl içinde ağlayan yarasa popülasyonunu yüzde 90’a kadar azaltabilir.

Altamot Pass Rüzgar Çiftliği

Kuzey Kaliforniya’da bulunan Altamont Pass Rüzgar Çiftliği ölüm oranlarındaki payından ötürü kuş katili unvanına sahiptir. Altamont Geçidi iki ana sebepten dolayı diğer çiftliklerden farklıdır:

Türbin konumu
Türbin tasarımı

Kaliforniya’daki Altamont Pass enerji çiftliğinde 4.000’den fazla rüzgar türbini bulunmaktadır. Amerika Birleşik Devletleri’ndeki ilk rüzgar çiftliklerinden biridir ve 20 yıllık türbinleri buna göre güncelliğini yitirmiştir. Tasarımları uzun zamandan beri kaderine terk edilmiştir. Küçük yüzey alanına sahip kafes işi kanatları enerji üretimi için verimli olmaktan ve kuşlar için güvenli olmaktan uzaktır. Kafes yapısı büyük kuşları kendine çekerek tünek ortamı sağlar. Yırtıcı kuşlar gibi büyük kuşlar bıçaklara çekilir ve sonuç olarak türbinle çarpışma ihtimali aratar.

Diğer tasarım sorunu kanatların düşük yüzey alanıdır. Daha az yüzey alanı, kanatların elektrik üreten türbinleri döndürmek için daha hızlı dönmesi gerektiği anlamına gelir . Bıçaklar ne kadar hızlı dönerse, yanlarında uçan kuşlar için o kadar tehlikelidir. Kendini bıçakların yakınında bulan bir kuşun, bu kadar hızlı dönerken bunu başarması pek olası değildir.

Bu sebeplerin yanında Altamont Geçidi elektrik santrali, büyük kuşlar için büyük bir göç yolunun tam ortasında yer alır. Bölge aynı zamanda dünyanın en büyük altın kartal popülasyonuna da ev sahipliği yapmaktadır.

İnsan Teknolojilerinin ve Yapılarının Etkisi

Rüzgar gücünün kuş ve yarasa popülasyonları üzerindeki etkisi, diğer insan kaynaklı ölümlerin kaynaklarına kıyasla nispeten küçüktür. Çok sayıda araştırma, çok daha fazla kuş ölümünün Amerika Birleşik Devletleri’nde binalarla (676 milyon), taşıtlarla (214 milyon) ve elektrik hatlarıyla (32 milyon) çarpışmalardan kaynaklandığını göstermektedir. Bununla birlikte, rüzgar türbinleri tarafından öldürülen kuşların tarihsel olarak rüzgarla ilgili olmayan kaynaklar tarafından öldürülen kızılgerdan ve serçelerden daha yüksek koruma değerine sahip olduğu dikkate alınmalıdır.