Radyasyon Yaymayan Tomografi Cihazı

Türk bilim insanları radyasyon içermeyen ve mesanenin görüntülenmesi için tomografi cihazı geliştirdi. Türk Patent ve Marka Kurumu’nun düzenlediği uluslararası yarışmada altın madalya ödülü kazandı. Prof. Dr. Yunus Söylet, Doç. Dr. Elif İnce, Prof. Dr. Cenk Büyükünal, Prof. Dr. Mehmet Eliçevik, Prof. Dr. Haluk Emir’in birlikte çalışarak geliştirdiği cihazın ticari olarak üretimine geçilmesi için çalışmalar başladı. Doç. Dr. Elif İnce geliştirdiği “Alt Üriner Sistem Elektrik Empedans Tomografi” cihazı ile mesane görüntülenmesi gereken durumlarda hamilelere, bebeklere ve çocuklara radyasyona maruz kalmadan görüntüleme yapılabileceğini hem de ülke ekonomisine katkı sağlayacağını söyledi.

Elektromanyetik Alan, Radyasyon Ve Etkileri yazımızda ayrıntılı olarak okuyabileceğiniz radyasyon, yayınım, saçılım ve ışınım anlamlarına gelmektedir. Bir diğer deyişle elektromanyetik dalgalar veya parçacıklar biçimindeki enerji yayımı ya da aktarımıdır. “Radyoaktif maddelerin alfa, beta, gama gibi ışınları yayması”na veya “Uzayda yayılan herhangi bir elektromanyetik ışını meydana getiren unsurların tamamı”na da radyasyon denir. Örneğin; bilgisayar monitöründeki veya telefonlardaki ışık da olabilir, mikrodalga ışınları da olabilir. Elektriğin olduğu her yerde, radyasyon söz konusudur. Fakat her zaman zararlı demek değildir. Yani iyonize olan radyasyon risk taşır. İyonize radyasyon, yayılan enerjinin çok yüksek miktarlarda olduğu zamanlarda görülür. Burada yayılan enerji o kadar yüksektir ki, o enerjiye maruz kaldığınız zaman bu ışınlar atomlarınızdaki elektronların kopmasına, hücrelerde yapısal değişiklikler görülmesine sebep olur.

Dünyanın En Çok Radyasyon Alan 3. Ülkesi̇

doc-dr-elif-ince-300x169-1 — Doç. Dr. Elif İNCE

Tomografi cihazı iyonize radyasyonun en büyük kaynaklarındandır. Ne yazık ki Türkiye, Dünya’nın en çok radyasyon alan 3. ülkesi ülkesidir. Bu konu ile ilgili Doç. Dr. Elif İNCE geliştirdikleri cihaz hakkında şöyle konuştu: “Elektrik empedans tomografide; hiç radyasyon olmadan, günümüzde kullandığımız Tomografi ve PET cihazlarını içerdiği radyasyon vücuda girmeden, sadece elektrik sinyalleri kullanılarak 3 boyutlu görüntüleme sağlanmakta ve çok daha yüksek çözünürlükte görüntü elde edebiliyoruz. Çocuklarda, hamilelerde, bebeklerde çok rahatlıkla kullanılabiliyor. Bir de ülke olarak Tomografi ve PET kullanımında dünyada 3. sıradayız ve çok fazla radyasyon alıyoruz. Bu cihazın avantajı radyasyondan uzak durmamızı sağlayabilecek.”

Uluslararası Yarışmada Altın Madalya

Türk Patent Kurumu; 2016 yılında patent tescili alan uluslararası patentleri fuar kapsamında sergiledi. Daha sonra uluslararası bir jüri değerlendirerek altın madalya ödülüne layık görüldü. Şuan altın madalya kazanan cihazın ticarileşme sürecindedir. Doç. Dr. İNCE’nin ifadelerine göre; Bu cihaz alt üriner sistem bozukluğu olan çocukların mesanelerinin görüntülenmelerinde kullanılabilir. Bu organa özel bir görüntüleme sistemidir. Yurtdışında akciğer organı için yapılan çalışmalar vardır. İlk defa mesane için Türk bilim insanları bu cihazı geliştirmiştir. Özellikle çocuklar Tomografi ve PET cihazında çok fazla durmak istemezler. Kapalı alanda korkarlar ve huysuzlanırlar, ağlarlar. Bu cihaz ile basit bir düzenek ile onların vücutlarına dışarıdan yerleştirecek elektrik sinyallerini algılama yöntemi ile çok rahatlıkla mesanelerinin görüntülerini alınabilmektedir.

Neden Patent Alınmalı?

Doç. Dr. İnce, patentin önemini şöyle anlattı: “Bir ülkenin üretiminin mevcut sağlayabileceği ekonomiye katkı yüzde 40 ise bilimin sağlayacağı katkı yüzde 90’dır. Üretim potansiyeli bellidir ve bunun üzerine çıkmak mümkün değildir. Fakat bilimin ticarileşmesi Ülke ekonomisini yüzde 90 kalkındırır. İnsanların patent başvuruları yapması ve bunun da ticarileşmesini sağlamaları gerekir. Ticarileşme misyonu sağlayacak kısım ise üniversitelerimizdir. Bu nedenle tüm araştırmacıların ve öğrencilerin üniversiteleri kullanarak patent başvuruları yapmalıdır.”