Geçtiğimiz günlerde dünyanın en büyük havacılık fuarlarından biri olan Paris Airshow’da, yerli imkanlarla üretilmesi planlanan ve ilk milli uçağımız olan Milli Muharip Uçağımız sergilendi. Fuarda birçok ziyaretçinin de dikkatini çeken Milli Muharip Uçağımız, ileride F-16’ların yerini alması hedeflenmektedir. Projeyi, Türkiye’nin en büyük savunma şirketlerinden biri olan Türk Havacılık ve Uzay Sanayi AŞ (TUSAŞ) yürütmektedir.

 Ana Yüklenici TUSAŞ olmak üzere, proje kapsamında görev alan tüm paydaşlar ile proje yürütülmektedir. TUSAŞ ile BAE sistem (İngiltere) arasında Milli Muharip Uçak geliştirmesine yönelik Ana İlkeler Sözleşmesi (Heads of Agreement) 28 Ocak 2017 tarihinde, anlaşma tutanağı 10 Mayıs 2017’de imzalanmıştır. TUSAŞ ve BAE sistem arasındaki İşbirliği Anlaşması 25 Ağustos 2017 tarihinde imzalanarak yürürlüğe girmiştir. İmzalanan ana sözleşme, geliştirme ve üretim sürecinin bir parçası olan ön tasarım aşamasını kapsamaktadır. Ön tasarım aşaması sonunda ise projenin takip eden dönem ve aşamaları için kesintisiz bir geçiş öngörülmektedir.

Üretim Amacı

Ülkemiz adına çok büyük bir proje olan Milli Muharip Uçağımızın (MMU) üretim amacının başında; tamamen yerli ve milli imkanlar kullanılarak kendi savaş uçağımızı üretmiş olacağız. Çünkü Türkiye 1930’lu yıllardan itibaren  kendi savaş uçağını üretememektedir. Bunca aradan sonra kendi savaş uçağımızı üretmek, ülkemizi savunma sanayi konusunda bir adım daha ileriye taşıyarak ülkenin geleceğini daha güvenilebilir bir şekilde inşa etme yolunda büyük bir yol kat etmiş olacağız. Savunma sanayi konusunda son yıllarda dışa bağımlılığımızı gözle görülebilecek şekilde düşürmüş durumdayız. Bu tarz projelerin hayata geçirilmesi sonucunda bu bağımlılığı daha da minimuma indirerek, gerek maddi ve gerekse manevi konularda daha fazla kazanç elde etmiş olacağız.

Bir başka üretim amacı ise; Türk Silahlı Kuvvetlerin ihtiyaçlarını karşılamak üzere yürütülen bir projedir. Çünkü Türk Hava Kuvvetleri envanterinde bulunan F-16’ların 2030’lu yıllardan itibaren kademeli bir şekilde çıkartılması düşünülmektedir. Bu nedenle yurt içinde milli imkanlar çerçevesinde üretilen uçağımızın kullanılması hedeflenmektedir.

Milli Muharip Uçağımızın bu denli önemli olmasının bir sebebi ise; Türkiye artık dünyada beşinci nesil savaş uçağı üreten ülkeler arasına  ismini yazdıracaktır. Dünyada; ABD, Rusya ve Çin’den sonra beşinci nesil savaş uçağı üreten dördüncü ülke olacaktır.Türkiye, böylece, yeni nesil uçak kategorisinde önemli bir yeri bulunan beşinci nesil muharip uçağını üretebilecek altyapı ve teknolojiye sahip olduğunu dünyaya göstermiş olacak. 

Teknik Özellikler

Milli Muharip Uçağı (MMU) beşinci nesil yani yeni nesil uçaklarından olduğu için teknik özellik bakımından diğer uçaklara göre farklılıkları olacaktır. Bu farklılıklar; düşük görünürlük, dahili silah yuvası, yüksek manevra kabiliyeti, artırılmış durumsal farkındalık ve sensör füzyonu vb. teknoloji özelliklerle donatılması beklenilmektedir.

TF-X, radarlar arasında en gelişmiş ve en teknolojik radar türü olan ASEA radarını kullanacak. Aselsan tarafından geliştirilecek olan bu radarda galyum nitrür (GaN) teknolojisi kullanılacak. Ayrıca, TF-X birçok sürü iha ya çobanlık edebilecektir. Bunun için gerekli elektronik yazılımı Aselsan ve TAİ birlikte geliştirecek (Bu ihalar Anka İHA,[Akıncı İHA] olacaktır).TF-X’te büyük olasılıkla Aselsan’ın daha önce geliştirilmiş olan kendi radar uyarı alıcısı (RWR – Radar Warning Receiver), füze uyarı sistemi (MWS – Missile Warning System), lazer uyarı sistemi (LWS – Laser Warning System), yanıltıcı parçacık ve işaret ışığı yönetimi, dağıtım sistemi ve sayısal radyo frekans hafızası (DRFM – Digital Radio Frequency Memory) tabanlı yayın bozma sistemi ile donatılacaktır. 

Motor konusunda ise, birçok görüş ve kafa karışıklığı olmasına rağmen TUSAŞTAI CEO’su Temel Kotil’in 23 Haziranda yaptığı bir söyleşide motor konusunu aydınlığa kavuşturmuş oldu. Kotil: “MMU’nun ilk prototiplerini F-16 motoruyla (General Electric ürünü F110) uçuracağız. Bunun için 5 adet motor sipariş ettik, geliyor. Seri üretim uçakları için milli motor geliştirme çalışmaları ise sürüyor.’’ dedi. 

Aşağıdaki tablodan MMU’nun özelliklerini daha ayrıntılı bir şekilde inceleyebilirsiniz. 

• 

Neden TF-X ?

Milli Muharip Uçağının (MMU) ilk tanıtımları yapıldığında sosyal medyada ve bazı kişilerin aklında TF-X ismi takıldı. Bu harflerin ne anlama geldiğini, kafadan uydurulduğunu veya gerçekten her bir harfin anlam taşıyıp taşımadığı merak söz konusu olmuştu. Bu isim tanımlaması sıradan olmadığını ve her harfin bir anlam taşıdığını bu yazımız ile sizleri bilgilendirmek istedim. Tanımlama isminin başındaki “T” Türkiye’nin baş harfi, “F” savaş uçağı “Fighter” kelimesinin baş harfi olarak verilmiştir. Uçağın tipi henüz belli olmadığından sonradan belli olacak rakam yerine “X” harfi kullanılmıştır.

İlk Uçuş Ne Zaman?

TF-X’in kafa karışıklığına sebep olan diğer bir konusu ise; uçağın ne zaman uçacağı. Birçok tarih ön plana çıksa dahi Temel Kotil’in son açıklamasında sonuca varıldı. Milli Muharip Uçağı 2023 yılında üretimi tamamlanıp hangardan çıkartılması hedeflenmektedir. Daha sonra 2025 yılında uçağımızın ilk uçuşunu görme imkanı yakalayacağız. TF-X’in hangardan çıkışından 5 yıl sonra yani 2028 yılında Hava Kuvvetlerine birinci versiyonu teslim edilmesi planlanmaktadır. Son olarak da 2030 yılında uçağın seri üretime geçilmesi amaçlanmaktadır.

Bir uçağın prototipinin tanıtımı yapıldıktan sonra uçuş ve üretim tarihleri 10-15 yıl sonra yapılması planlanmaktadır. Birçok kişiye bu tarih fazla gelse dahi normal bir savaş uçağı için ideal bir tarih olduğunu söyleyebilirim. Çünkü bir uçağın prototipinin tanıtımı yapıldıktan sonra 5-6 ay içinde seri üretime girmezler. Bu bahsettiğimiz konu birinci ve ikinci dünya savaşlarında kalmıştır. Bir askeri malzemenin üretimleri bu denli uzun süreler alabilmektedir. Bu sebeple bu tarz konuların kafa karışıklığına neden olmaması gerekir. 

Yazımızı tüm yönüyle özetleyen aşağıda ki görseli de inceleyebilirsiniz.

■ Kaynakça :

■ https://www.tai.com.tr

■ https://www.ssb.gov.tr

■ http://www.kokpit.aero

■ Youtube