Medikal Gazlar

Hastanelerde büyük tüplerde taşınan medikal gazlar insan sağlığı açısından büyük öneme sahiptir. Patoloji, eczacılık, solunum birimleri, ameliyathaneler gibi farklı departmanlarda yer alırlar. En önemli gaz elbette ki oksijen gazıdır. Bunu karbondioksit, azotprotoksit ve helyum gazları takip eder. Hastanelerde sıklıkla kullanılan 5 çeşit gaz vardır.

Oksijen (O2)

Azotprotoksit (N2O)

Karbondioksit (CO2)

Medikal Kuru Hava

Helyum (He)

Şimdi bu
gazların sağlık sektöründe kullanım alanlarına ve ne tür tüplerde
saklandıklarına bakalım.

Oksijen

Tüp rengi TS
11169 standartlarına göre mavidir. Tüp, tabanından 2/3 oranındaki yükseklikte 5
cm eninde beyaz şerit ile çevrelenir. Bu şeritte mavi renkte O2 yazılıdır.

Karbondioksit

Karbondioksit
gazi su içinde kolayca çözünerek hafif asidik solüsyona dönüştüğünden mineral
asitlere katılan suyun asitliğini ayarlamak için kullanılır. Ayrıca
ameliyatlarda soğutma, lazerle kesme, mikrobiyolojide buzlama işlemlerinde
kullanılır. Kokusuz, renksiz ve patlayıcı olmayan basınçlı bir gazdır.

Yüksek yoğunlukta zehirli biz gazdır. Yüksek oranda karbondioksit solunması vazodilatasyona (damar genişlemesi) sebep olarak ölümcül etkiler oluşturabilir. Düşük oranda solumak, mide bulantısına veya baş ağrısına sebep olabilir. Karbondioksit gazının olduğu ortamda oksijen gazının %19,5 in üzerinde olmamasına dikkat edilmelidir. 50°C’ nin altında kullanılmalıdır.

Karbondioksit
gazına maruz kalmış hastalara derhal temiz hava verilmeli ve hasta sıcak
tutulmalıdır. Zehirlenme sonucu nefes alma durursa oksijen gazı ile solunum
takviyesi yapılmalıdır.

Karbondioksit
gazı tüpünün rengi gridir.

Azotprotoksit

En yaygın
olarak anestezi uygulamalarında kullanılır. Ayrıca oksijen gibi yanmayı
desteklemek için de kullanılabilir. Azotprotoksit gazı düşük anestezi etkisine
sahiptir. Cerrahi işlemlerde hastayı uyutmak için yüksek dozda azotprotoksit
gazı verilir. Renksiz, alevlenmeyen, hoş kokulu ve sıvılaştırılmış basınçlı bir
gazdır.

Uzun süreli Azotprotoksit
gazına maruz kalmak olumsuz sonuçlara sebep olabilir. Örneğin yapılan bir
araştırma sonucunda sürekli azotprotoksit gazına maruz kalan diş hekimlerinde
karaciğer ve böbrek hastalıklarında artış görülmüştür. Azotprotoksit hafif
narkotik ve zehirleyici olmayan bir gazdır ancak uzun süreli maruz kalınması
durumunda hastaya temiz hava verilmeli ve hasta sıcak tutulmalıdır.

Helyum

Elementler içinde
en düşük erime ve kaynama noktasına sahiptir. İletkenliği çok yüksektir. Bu sebeple
Manyetik Rezonans Görüntülemede (MRI) kullanılır. Fiber optik üretiminde, kaçak
kontrolünde ve dalış gazı olarak kullanılır. Kokusuz, renksiz ve basınçlı bir gazdır.
Ayrıca

Bu gaz
oksijen içermediğinden kapalı ortamda yayılırsa boğucu olabilir. Az miktarda
solunum ses tellerinde değişime neden olur. Ancak uzun süreli maruz kalınması
durumunda hastaya temiz hava verilmeli ve hasta sıcak tutulmalıdır.

Tüp rengi
kahverengidir.