Değişen dünyayla beraber
gelişen teknoloji, ülkelere savaş meydanlarında göğüs göğüse çarpışmaktan
ziyade çok çeşitli savaşma teknikleri bulmalarını sağlamıştır. Bu gelişmeler
yeni bir harp türünün ortaya çıkmasını tetiklemiş ve ülkelerin üzerinde
çalıştığı en önemli harp tekniklerinden biri haline gelmiştir. Elektromanyetik
spektrumu kontrol ederek düşmanı etkinliğini azaltmak ve dost kuvvetlerin
yeteneklerinin etkinliğini arttırmak üzerine kurgulanan bu harp türünün adı Elektronik Harp.

Şimdi siz değerli
okuyucularıma elektronik harp derken ne amaçlandığı ve özellikleri hakkında
kısa bir bilgilendirme yapacağım.

Düşman güçlerin elektromanyetik
spektrumu kullanma yeteneğini azaltmak veya engellemek ve dost kuvvetlerin bu
yetenekleri etkin olarak kullanımını sağlamak ve elektromanyetik spektrumdan
daha fazla yararlanmak amacıyla yürütülen askeri faaliyetlere Elektronik Harp(Electronic Warfare, EW)
denir.

Elektronik
savaş veya elektronik harp, askeri terminolojiye
radyo dalgalarının kullanımı ve bir ordunun taktik teknolojik üstünlüğünün
savaşın sonucunda belirleyici rol oynamaya başlaması ile girmiş askeri bir
terimdir. Genel olarak, çeşitli tekniklerin kullanımı ile elektromanyetik
spektrumun karşı güçlerce kullanımını tamamen engellerken bir taraftan dost
güçlerce kullanımını askeri amaçlara en uygun şekilde, azami yararı sağlayacak
hale getirmeyi hedefler.

Elektronik savaş senaryolarında müttefik kuvvetleri düşmandan korumak, düşmana hatalı bilgi vermek, düşmanın telsiz ve bilgisayar iletişimini dinlemek ve parçalamak gibi eylemler bulunmaktadır. Saldıran aktif sistemler ile koruyan/ tedbir alan savunma sistemleri arasında bir elektronik savaş sürmektedir. Karada, denizde ve havada işletilen geniş elektronik istihbarat ağı değişik yollarla kargaşa oluşturarak gerçekleşmesi istenmeyen iletişimi kısmen/ tamamen engellemektedir.

Elektronik Harbin Özellikleri

Elektronik harbin en önemli özelliklerinden birisi düşmanın elektronik teçhizat kullanmasından faydalanarak istihbarat değeri olan bilgilerin toplanmasıdır. Bununla birlikte uygulanacak doğru planlama ve tekniklerle düşmanın elektronik teçhizat kullanamaması ve aynı zamanda dost elektronik teçhizatın düşmanın etkisi/ karıştırmasından uzak ve verimli olarak kullanılması da amaçlanmaktadır.

Elektronik Harp Etkinliklerinin Hedef Aldığı Sistemler

Elektronik harp etkinliklerinin hedef aldığı elektronik teçhizat/ sistemler şunlardır:
1. Nükleer silah sistemleri ve alt sistemleri,
2. Komuta kontrol sistemleri,
3. Muhabere sistemleri,
4. Hava savunma sistemleri,
5. Ateş destek ve güdüm sistemleri,
6. Seyrüsefer sistemleri,
7. Elektronik harp sistem ve cihazları.

Uçaklar ve gemilerde olduğu gibi
bütün havaalanlarında da çok sayıda karmaşık elektronik aygıtlar bulunur. Bu
aygıt sisteminin elektromanyetik dalgaların etkisinde işlevsel kapasitesini
sürdürebilme yeteneğine Elektromanyetik
Uyumluluk (Electromagnetic Compatibility,
EMC) adı verilir. Değişik kargaşa kaynakları elektromanyetik alanlar
yayınlayabilir ve bunun sonucu alıcıların duyarlılıkları olumsuz etkilenebilir.

Kargaşa, atmosferde bir yıldırım
veya güneş fırtınalarında yayılan kozmik enerji gibi doğal olaylar sonucu
olabildiği gibi aslında tamamıyla farklı bir amacı olan makineler ya da
tesislerden kaynaklanan elektromanyetik alanlar gibi nedenler gibi yapay
nedenlerden kaynaklanabilir. Her iki durum da kasıtlı olmayan kargaşaya
örnektir.

Ana işlevi bir elektromanyetik alan
üretmek olan bir kaynaktan gelen elektromanyetik girişim (Electromagnetic Interference,
EMI) kasıtlı olmayabilir ve sadece cihazın yan sistemlerinden
kaynaklanabilir. Elektronik harpte kullanılan gürültü üreteçleri ya da karıştırıcılar
(jammer)
kasıtlı kargaşa oluşturmaya yönelik olarak kullanılırlar.

Bu bakımdan alıcı sistemlerinde istenen sinyali
kargaşadan ayıran karşı-koruma devreleri bulunur. Bunlar ön seçici süzgeç,
sınırlama devreleri veya çıkartma kademelerinin takip ettiği geniş bantlı
kanallar olabilir. Bununla beraber bu devreler kargaşa ve karıştırmayı tümüyle
önleyemez, ancak etkisini azaltabilir.

Elektronik Harbin Aşamaları

Elektronik savaş kendi içinde üç ana bölümde incelenebilir:
1. Electronic Support (ES) Elektronik Destek (ED),
2. Electronic Attack (EA) Elektronik Taarruz (ET),
3. Electronic Protection (EP), Elektronik Koruyucu T

1. Elektronik Destek (ED)

Elektromanyetik enerjinin yerinin ve parametrelerinin ortaya çıkarılmasını içeren bölümdür. Frekans spektrumunun her bölümünde yer alan yayınların dinlenmesini, bu yayın yapılan vericilerin yerlerinin tespitini ve elde edilecek tüm bilgilerin bir merkezde analiz edilmesini amaçlayan ve elektronik harbin keşif faaliyetine karşılık gelen bölümüdür. Elektronik destek tedbirlerinin uygulama safhaları şu şekilde sıralanabilir:
1. Frekans sahasının sürekli olarak taranması,
2. Frekans sahasında yakalanan bir yayının dinlenmesi,
3. Dinlenen yayınların otomatik olarak kaydedilmesi,
4. Yayın yapan vericilerin birden fazla bölgelere yerleşmiş olan kestirme sistemleri tarafından yerlerinin tahmini,
5. Bu faaliyetler sonucunda elde edilen tüm bilgilerin sistem kontrol merkezlerinde analizidir.

2. Elektronik Taarruz (ET)

3. Elektronik Koruyucu Tedbirleri (EKT)

Düşmanın kendi teçhizatımıza karşı
yapabileceği bu ED ve ET faaliyetlerine engel olunması amacıyla yürütülen
faaliyetler ise Elektronik Koruma (EKT) olarak adlandırılır.

Elektronik harbin bu bölümü
elektromanyetik spektrumun dost unsurlar tarafından en verimli şekilde
kullanılmasını sağlayacak koruyucu tedbirlerin alınmasını içerir. Elektronik
harbin savunmaya karşılık gelen bölümüdür. Muhabere elektronik ve bilgi
sistemlerinin kullanımında alınacak işletme ile ilgili ve teknik tedbirleri
kapsar.

Yazıma son verirken
Türkiye’deki denizcilik kültürüne ve siz değerli okuyucuların bilgi denizine
bir damla katkı sağlamak maksadıyla yazdığım bütün yazıların sonunda sizinle
bir denizcilik terimi paylaşmak ve bu sayede yeni bir dil öğrenmenizin yolunu
açmak isterim.

BUMBA : Yan yelkenlerin alt yakalarını germek için kullanılan bir cins
seren.Yük gemilerinde yük aktarmak için ucuna palanga takılan seren.