İnsanlık, Endüstri 4.0 ‘ı anlamaya çalışırken Endüstri 5.0 ortaya çıktı. Endüstri 5.0 yani bir diğer adıyla “Toplum 5.0 “ insan ve makine ortaklığını destekleyen bir felsefedir. Yani, Endüstri 4.0 görebileceklerimizin en uç noktasını gösterirken, Endüstri 5.0 ise göremediklerimizi bize gösterecek olandır. Bu yazıda, ülkemizin endüstri alanında gelinmiş olan seviyesi, Endüstri 5.0’ın nasıl ortaya çıktığı ve Endüstri 5.0’ın amaçlarından bahsedilecek.

Endüstri 5.0 Nasıl Ortaya Çıktı ve Amacı Nedir?

Dünya’da Almanya’nın ortaya attığı Endüstri 4.0 konuşulurken, Japonya’da Toplum 5.0 felsefesi ortaya atıldı. 2017 yılında CeeBIT bilim fuarına  katılan Japonya Başbakanı Shinzo Abe, fuarda Society 5.0 (Toplum 5.0) felsefesini “Teknoloji toplumlar tarafından bir tehdit olarak değil, bir yardımcı olarak algılanmalı” inancı üzerine geliştirdiklerini söyledi. Fuar dönüşü Tokyo’da yeni döneme Toplum 5.0 adını verdi. Toplum 5.0’ın asıl amacı, topluma teknolojiyi işlemektir. Yani, teknolojiden korkan bir toplum yerine, teknolojik gelişmelerle gelişen bir toplum sağlamak amaçlanmıştır. Endüstri 4.0 teknolojik üretime odaklı iken Endüstri 5.0 toplumun refah düzeyinin artmasına odaklanmıştır. Keidanren (Japonya İş Federasyonu) Toplum 5.0’ın amaçlarını aşağıdaki şekilde belirtmektedir:

• Bireysel Reformun Gerçekleştirilerek Bireylerin Gücünü Artırması: Her bireyin rahat ve güvenilir ortamda yaşamasını sağlar.
• Şirketlerin Reformu ile Yeni Değerlerin Sağlanması: Sayısallaştırma ve iş modellerinin reformu verimliliğin arttırılmasını sağlama.
• Sosyal Sorunların Çözülerek Daha İyi Bir Geleceğin Oluşturulması: Ülkelerdeki düşen nüfus, hızla yaşlanan toplum ve doğal afetler gibi birçok sorunun çözülmesi için zengin ve güçlü bir geleceğin hayata geçirilmesi yönünde çaba sarf edilmesi.

Ülkemiz 5.0 Endüstrisini Yakaladı mı?

Endüstri devrimleri ülkelerin iktisadi gelişimlerinde çok önemli bir rol oynamıştır. İlk olarak İngiltere teknoloji üstünlüğünü ele alırken diğer devrimlerde inovasyon ile birlikte Japonya, Almanya gibi birçok ülke sanayileşmede ileri seviyelere ulaşmıştır.

Bugün, dünyada 4,57 milyar kişinin aktif internet kullanıcısı olduğu tahmin ediliyor. Ayrıca, her üç yetişkinden ikisinde cep telefonu var. Ülkemizdeki internet kullanımına bakacak olursak, internet kullanımının giderek artan bir seyirde olduğu görülmektedir. Son yıllarda Türkiye’de internet kullanım oranının artmış olması Endüstri 5.0 açısından olumlu bir gelişmedir. Ek olarak, Dünya’da Türkiye’de dahil 180’den fazla ülkede 158 milyon insanın hastalanmasına  ve  3,28 milyondan fazla kişinin ölümüne neden olan Covid-19’la birlikte Toplum 5.0 daha da fazla önem kazanmaya başladı. İnsanları evlerinden çıkarmayan, işyerlerinin kapanmasına, çalışanların işsiz kalmasına, eğitimin uzaktan veya hibrit sistemi ile gerçekleşmesine neden olan bu salgın her şeyin değiştiğini ve hiçbir şeyin eskisi gibi olmayacağını gösterdi. Adeta Toplum 5.0’a hazırlık gibi.

Sonuç olarak Türkiye, Endüstri 5.0 ‘ı yakalayamamış olabilir ama bu yakalayamayacağı anlamına gelmez. Ülkemiz, 2016 yılında Dünya Ekonomik Forumu  tarafından eğitim hamlesi ile yıldızlığa aday ülkeler arasında gösterilmiştir. Ülkemizin sanayisine de, eğitimine de ve bu eğitimi alan mühendislerimize de güvenimiz tam. En yakın zamanda en iyi teknoloji hamleleri yapmamız dileği ile…

Kaynaklar

• Bulut, Ela, and Taner AKÇACI. “Endüstri 4.0 ve inovasyon göstergeleri kapsaminda türkiye analizi.” ASSAM Uluslararası Hakemli Dergi7 (2017): 55-77.
• Ozkeser, Banu. “Lean innovation approach in Industry 5.0.” The Eurasia Proceedings of Science Technology Engineering and Mathematics2 (2018): 422-428.
• Saracel, Nüket, and İrmak AKSOY. “Toplum 5.0: Süper Akıllı Toplum.” Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi2 (2020): 26-34.
• https://www.trthaber.com/haber/dunya/dunyanin-covid-19-tablosunda-son-rakamlar-513759.html