1969’da ilk defa Ay’a ayak basmamızın üzerinden uzun zaman geçti. Bu geçen süre içinde Apollo görevleri dışında Ay’a tekrar gidilmedi. Tekrar gidilmemesinin nedenlerini tamamen başka bir yazıda uzun uzun açıklayabiliriz fakat bu yazımızın konusu bu değil. Konumuz, Artemis Programı.

NASA, Artemis Programı ile 2024’te Ay’a geri dönmeyi hedefliyor ve halihazırda 3 adet Artemis Programı kesin olarak hazırlanmakta. Bu geri dönüşün sebeplerini yazının ilerleyen kısımlarında açıklayacağız, bundan önce programın isminin nereden geldiğine değinmek istiyorum.

İsmi neden Artemis?

Ay’a yıllar sonra geri dönmek gibi önemli bir olaya gerçekten çok güzel ve anlamlı bir isim verildiğini söyleyebiliriz. Artemis, Yunan mitolojisinde Apollo’nun ikiz kız kardeşidir: avcılık ve Ay tanrıçasıdır. Ay’a daha önce giden Apollo görevlerinden sonra, bir sonraki görevin isminin de bununla bağlantılı olması istenmiş. Ayrıca bir diğer ince detay ise Artemis’in bir tanrıça olması, zira Artemis Programı ile Ay’a ilk defa bir kadın ayak basacak. Bunun öncesinde, Apollo görevlerinde Ay’a ayak basan 12 astronot da erkekti.

Nasıl ve ne zaman gidilecek?

NASA, bu geri dönüş için yeni hazırladığı ve Space Launch System(SLS) adını verdiği roketi kullanmayı planlıyor. Bu roketin daha önce yaptıkları tüm roketlerden daha kuvvetli olduğunu da belirtmekteler. Bu yeni roketle birlikte de ilk defa Orion kapsülünü mürettebatlı olarak kullanmayı planlamaktalar. İnsansız test uçuşları 2014’te yapılan Orion mekiği, yörüngede 32.000 km/sa hıza ulaştıktan sonra Dünya’ya güvenli bir iniş yapabilmişti.

Ayrıca NASA, diğer Ay görevlerinden farklı olarak Artemis Programı ile Ay’ın yörüngesine Lunar Orbital Platform-Gateway (LOP-G), adını verdikleri bir istasyonu da oturtmayı düşünmekte. Güneş enerjisiyle çalışacak olan LOP-G, iletişim merkezi, bilimsel deneylerin yürütüleceği laboratuvarlar içerecek. Aynı zamanda astronotlar için kalacak yer sağlayacak ve Ay yüzeyinde kullanılacak rover ve benzeri gereçleri barındıracak.

Yazının başında bahsettiğimiz 3 Artemis Programından sadece 2’si insanlı olarak gerçekleşecek. İlk program olan Artemis 1 ile 2020’de yeni roket SLS ve Orion kapsülü denenecek. Devamında 2022’de, Artemis 2 ile ilk defa insanlı bir uçuş yapılacak ve bu uçuşta astronotlar Ay’ın yakınından, 8.900 km yükseklikte, bir geçiş yapacak. Artemis 2 görevinden sonra Ay Yörüngesel Platformu olarak çevirebileceğimiz LOP-G’nin parçaları Ay yörüngesine gönderilecek. Sonrasında Artemis 3 ile 2024’te astronotlar tekrar Ay’a ayak basacak. İnilecek yer ise daha önce hiç ayak basılmamış, Ay’ın güney kutbu. Buraya inecek olan astronotlar yaklaşık olarak bir hafta kadar orada kalacaklar.

Neden gidiliyor?

NASA bu soru için aslında tek bir yanıt veriyor: sürdürülebilirlik. NASA’nın bu program sayesinde Ay’da su ve diğer zorunlu kaynakları bulmayı ve bu kaynaklar sayesinde Ay yüzeyinde uzun süreli bir araştırma yapmayı hedefliyor. Bu sayede tamamen yabancı bir cisim üzerinde nasıl hayatta kalınacağını öğrenip, bu öğrendiklerini Mars görevleri için kullanmayı planlıyor. Aynı zamanda Ay’ın keşfedilmemiş yerlerini keşfedip uydumuz hakkında daha fazla bilgi toplanması da hedefleri arasında. Ayrıca 1969’dan bu yana geliştirilmiş teknolojinin Ay yolculuğu ile test edilmesi de isteniyor. Bu sayede elimizde olan teknolojinin açık yanlarını görüp, olası bir Mars yolculuğundan önce bu açıkların kapatılması ve bu sayede ileride yapılacak derin uzay çalışmalarının daha güvenli olması hedefleniyor. Bu güvenli seyahat ve sürdürülebilirlik bize başka yerlerde kolonileşme imkanı sunabilir.

İnsanlığa ve bilime çok büyük katkı sağlayacak olan Artemis Programı bütün dünyada heyecan uyandırıyor. 2024 yılı Artemis Programı ile birlikte galaksimizde yayılmamızı başlatacak bir eşik olabilir.

 

Kaynakça:

www.wikipedia.com

www.space.com

www.nasa.gov