Arkeologlar ve rehberler, Akropolis’te uygulanacak olan ‘elitist’ planın demokrasiyi temsil etmesi gereken simgeye aykırı olduğunu söylüyor.
Yunan Kültür Bakanlığı, Akropolis’e 5.000 € (4.285 £) tutarında kişiselleştirilmiş ziyaretler planlıyor.
Geçen yaz sadece bir günde 22.000’den fazla ziyaretçi çeken Akropolis, yetkilileri zaman aralıklı sistem de dahil olmak üzere sıkı kontroller uygulamaya zorluyor.
Bu yıl yetkililer bir adım daha ileri giderek, ziyaretçilerin kalabalıkları atlatmalarına ve Perikles başyapıtını ayrıcalıklı bir şekilde deneyimlemelerine olanak tanıyan bir plan duyurdular.
(İlgili: Akropolis İlk Kez Kalabalık Kontrol Önlemleri Alıyor)
Kültür bakanlığına bağlı bir devlet organı olan Yunanistan Kültürel Kaynakları Geliştirme Örgütü’nün başkanı Nikoleta Valakou, “Uzun zamandır tur operatörlerinden bu yönde talepler alıyoruz” diyor.
Valakou, bakanlığın, grup ücretini ödemeye istekli olmaları koşuluyla bireylere yönelik turlara izin vermeye hazır olduğunu söylüyor. “Hediyelik eşyalar da olacak. Belki bir paranın kopyası ya da küçük bir heykelin kopyası… eşsiz deneyimin anılarını canlandıracak bir şey.”
Ancak Yunan Kültür Bakanlığı tarafından yönetilen 350’den fazla arkeolojik alan ve müzedeki bilet politikasında yapılan revizyonun bir parçası olan bu önlem, arkeologlar da dahil olmak üzere birçok insanın öfkesini tetikledi.
Rehberler uygulamayı kullanışsız olarak tanımlarken ve bazıları da bunun dünyanın önde gelen demokrasi sembolünün temsil ettiği varsayılan her şeyin ruhuna aykırı olduğunu savunuyor. Ülkenin arkeologlar derneğinin başkan yardımcısı Despina Koutsoumba, “Bundan sonra insanlar orada evlenme teklifinde bulunacak ve şampanya içecekler. Bu kadar para harcamışlarsa sitede istediklerini yapma hakkına sahip olduklarını hissedecekler.” diyor.
Koutsoumba, bu fikrin “kabul edilemez derecede ayrıcalıklı” olduğunu söylüyor. Sonuçta bu anıt, vatandaşların kanun önünde eşitliğe sahip olduğu demokratik Atina’nın sembolüydü.
“Bunun anlamı, Yunanistan’ın, parası olan insanlara çok özel bir şekilde Akropolis’in tadını çıkarma olanağını vermeye istekli olduğu, ancak bu tür imkanlara sahip olmayanları dışarıda bıraktığı. Biz buna kesinlikle karşıyız.”
Daha önce siteye erişim izni, açılış saatleri dışında yalnızca dünya liderlerine, kraliyet ailesine ve sıradışı ünlülere veriliyordu. Akademisyenler ve korumacılar dışındaki halkın, geceleri tapınakların tadını çıkarmak için sadece bir günü (Ağustos dolunayı) vardı.
Muhalefetin artmasıyla birlikte, zengin ve fakir arasındaki servet farkının daha da belirginleştiği bir dönemde eleştirmenler kararın akıllıca olup olmadığını sorguluyor. 25 yılı aşkın süredir Akropolis’teki restorasyon çalışmalarına başkanlık eden Costas Zambas, “Bu tam bir elitist uygulama. Bu düşünce demokrasiyle bağdaştırdığımız bir yerin ruhuna aykırı” diyor.
Atina’nın iklim acil durumuyla karşı karşıya olduğu bir dönemde turist rehberleri, büyük çoğunluk için sitenin sabah 8 yerine sabah 9’da açılması anlamına gelen planın uygulanabilirliği konusunda itirazlarda bulundu. Geçtiğimiz yaz, kıta Avrupası’nın en güney metropolü olan Yunanistan’ın başkenti, 45°C’ye varan rekor sıcaklıklarla karşılaştı ve bu durum, yetkilileri, Akropolis’i birkaç gün süreyle kapatmak gibi benzeri görülmemiş bir adım atmaya zorladı.
Yakın zamana kadar 4.000 kişilik Panhelenik Turist Rehberleri Federasyonu’nun başkanı olan Kriton Piperas, “Bu özel turlar yüzünden açılış saatlerini sabah 9’a çekerlerse bu felaket olur. Birkaç yıldır sendikamız, değişen hava koşulları nedeniyle Akropolis’in daha erken açılması için baskı yapıyor. Unutmayın, gölge olmadığı için orası çok daha sıcak.” diyor.
Piperas, Yunanistan’ın iş dünyası yanlısı merkez sağ hükümetinin kültüre giderek tamamen ticari bir mercekten baktığını söylüyor. “Akropolis’e ve turizmle ilgili her şeye ürün olarak bakıyorlar. Bu benzersiz tur fikri, siteye fiyat etiketi koymaya benziyor; en yüksek teklifi verenin kazandığı ve ‘hepsini kendinize alabilirsiniz’ denilen bir müzayedeyi hatırlatıyor. Bu yanlış ve sıkıntıya yol açması kaçınılmaz.”
Yunanistan’ın başkentine günübirlik gelenlerin sayısı giderek artan yolcu gemilerindeki bilet sahipleri genellikle aylar öncesinden rezervasyon yapıyor ve çok sıkışık bir programa sahipler. Çoğu sabah 8’de Akropolis’te sırada bekliyor.
The Guardian. 15 Nisan 2024.
