Kuzey Kutup Dairesi hakkında ne biliyoruz.Hepimiz güneş ışığına bağlıyız, ancak ekvatorda yaşamadığınız sürece, her gün aynı miktarda güneş ışığı alamazsınız. Bizimkisi  eğik bir dünya .  Bu güneş sistemindeki tüm gezegenler gibi, Dünya da Kuzey ve Güney kutupları arasında hayali bir çizgi olan bir eksen etrafında dönüyor. Aynı zamanda güneşin etrafında dönerek 365,25 günde bir yeni bir tur tamamlıyor.

Bu kozmik bale, karmaşık bir danstır. Güneş etrafındaki yoluna göre Dünya’nın ekseni 23,5 derecelik bir açıyla eğimlidir. Bu yardımcı eğim olmasaydı, bildiğimiz mevsimler var olmazdı.  Eğik eksen aynı zamanda dünyanın en şaşırtıcı yerlerinden biri olan Kuzey Kutup Dairesi’nden de sorumludur. Coğrafyacılar, daireyi 66 derece ve 34 dakika kuzey enlemindeki veya üzerindeki her şey olarak tanımlar.

Bu  soğuk alan boyunca güneşin merkezi, yılın en kısa günü olan kış gündönümünde asla ufkun üzerine çıkmaz. Burada gökyüzü öğle vakti karanlık veya gece yarısı güneşli olabilir. Kuzey Kutup Dairesi, küresel yüzeyin yüzde 4’ünü kapsıyor. Ve yüz binlerce insan için, aynı zamanda bir yaşam alanı.

 

1.Sekiz Ülkenin Orada Arazisi Var

Arktik Okyanusu’na doğru uzanan  soğuk Alaska’da  Point Barrow, Amerika Birleşik Devletleri’nin en kuzey ucudur. Elbette, Kuzey Kutup Dairesi’ne giren tek yer Alaska değil. Kanada, Rusya, Norveç, Finlandiya ve İsveç’in büyük bir kısmı da Kuzey Kutup Dairesi sınırları içerisindedir. Danimarka Krallığı tarafından tutulan Grönland’ın çoğunluğu da öyle. Son olarak, bir İzlanda holdingi olan Grimsey Adası çember tarafından bölünmüş durumda.

2. Murmansk, Rusya’nın En Büyük Şehri

 

Bölgenin ikinci büyük şehri de Rus. Yaklaşık 179.554 kişiden oluşan bir topluluk olan Norilsk, madencilik faaliyetleri ve tarihi Nord Kamal Camii ile ünlüdür. Rusya dışında, Kuzey Kutup Dairesi’nin en kalabalık belediyesi, dünyanın en kuzeydeki üniversitesine sahip olan Norveç’in Tromsø kentidir.

3.Tamamen Karanlığa Saplanmaz

Güneş görüş alanı dışındayken bile ürettiği alacakaranlık gökyüzünü aydınlatabilir. Kuzey Kutup Dairesi üzerindeki pek çok topluluk, yılın en karanlık döneminde bol miktarda alacakaranlık alır. Alaska’nın kuzeyindeki bir şehir olan Utqiaġvik’i düşünün. Her kış 65 gün orada güneş doğmaz. Yine de aynı dönemde, Utqiaġvik günde üç ila altı saat alacakaranlık alır.

Ama belki bu senin için yeterince iyi değil. Belki de günlerce alacakaranlıksız, yıldızlarla dolu karanlığı yaşamak isteyen bir Arktik turistisiniz. Bu, “astronomik kutup gecesi” denen bir fenomendir. Ve sadece 88 derece 33 dakikadan daha yüksek enlemlerde, Utqiaġvik gibi şehirlerin çok yukarısındadır. Burada , astronomik kutup gecesi, bazı iddialara göre gibi yılın yarısı değil, kabaca 11 hafta sürüyor.

 

 

4.Güneş Aylardır Takılıyor

 

Kuzey Kutbu’nda, Mart ayında ilkbahar ekinoksunda güneş doğar. Sonra, Eylül ayının sonbahar ekinoksu gelene kadar – batmadan – gökyüzünde kalır. Bu tarihler arasında, büyük yaşlı yıldız, her Haziran yaz gündönümünde kutup gökyüzündeki en yüksek noktasına ulaşır.

Uzun gün ışığı nedeniyle Kuzey Kutup Dairesi, “Geceyarısı Güneşinin Ülkesi” olarak adlandırılmıştır. Bununla birlikte, güneş yüksek enlemlerde daha uzun süre etrafta dolanır – bu nedenle çemberin içindeki herkes altı ay boyunca güneşin tadını çıkaramaz. Tromsø’da “Geceyarısı Güneşi” dönemi sadece iki ay sürer.

5.Antarktika Çemberinden Çok Daha Soğuk

Ders kitapları, Kuzey Kutbu’nun kıtalarla çevrili bir okyanus, Antarktika’nın ise okyanusla çevrili bir kıta olduğunu söylemeyi sever. Kuzey Kutbu altındaki tüm bu deniz suyu, iklimi bir dereceye kadar ılımlı hale getiriyor. Yine de Güney Kutbu bu lükse sahip değil. Sonuç olarak, oradaki ortalama kış sıcaklığı -60 santigrat derece. Buna karşılık, Kuzey Kutbu’nun  -40 santigrat derece olan ortalama kış sıcaklığı düpedüz ılık hissettiriyor. Tıpkı bir Kuzey Kutup Dairesi olduğu gibi, Antarktika’nın da kendine ait bir çemberi var. Bu, ekvatorun yaklaşık 66.5 derece güneyinde başlar. Kuzeydeki mevkidaşının aksine, Antarktika Çemberi kalıcı insan yerleşimlerine sahip değil.

6.Kuzey Kutup Dairesi Küçülüyor

Hiç bir şey sonsuza dek sürmez. Yavaş ama emin bir şekilde, Dünya’nın eksenel eğimi değişiyor – ve bununla birlikte Kuzey Kutup Daireside değişiyor. Yaklaşık 40.000 yılda bir, bu önemli eğim 22,1 derecelik bir açıdan daha keskin 24,5 derecelik bir eğime doğru kayar. Şu anda böyle bir döngünün ortasındayız. Bu devam ederken, Kuzey Kutup Dairesini tanımlayan sınır çizgisi, her yıl kuzeye doğru yaklaşık 14 ila 15 metre geri çekiliyor.

Bahsettiğimiz İzlanda çıkıntısı Grimsey Adası’nı hatırlıyor musun? Bilim adamları, Kuzey Kutup Dairesi’nin 2050 yılına kadar adayı geride bırakacağını tahmin ediyorlar. Yerliler, ilerlemesini işaretlemek için yaklaşık 8.9 ton  ağırlığında bir beton top kullanıyorlar. Yıldan yıla, küre Kuzey Kutbu’nun geri çekilme çemberine ayak uydurmak için hareket etti.